Alternatywne formy dokumentowania aktywności kierowcy

tirW przypadkach gdy pojazdu nie wyposażono w urządzenie rejestrujące zgodnie z rozporządzeniem (EWG) nr 3821/85, przepisy ust. 2 i 3 niniejszego artykułu mają zastosowanie do:

  1. a) regularnych krajowych przewozów osób; oraz
  2. b) regularnych międzynarodowych przewozów osób, których punkty końcowe zlokalizowane są w odległości 50 km w linii prostej od granicy pomiędzy dwoma Państwami Członkowskimi i o długości trasy do 100 km.
  3. Przedsiębiorstwa transportowe sporządzają rozkład jazdy oraz plan pracy zawierające w odniesieniu do każdego kierowcy nazwisko, miejsce bazy pojazdu oraz ustalony z góry harmonogram różnych okresów prowadzenia pojazdu, innej pracy, przerw i dyspozycyjności.

Każdy kierowca przydzielony do wykonywania przewozów, o których mowa w ust. 1, posiada wyciąg z planu pracy i kopię rozkładu jazdy.

  1. Plan pracy:
  2. a) zawiera wszystkie dane wyszczególnione w ust. 2, co najmniej dla okresu obejmującego ostatnie 28 dni; dane te muszą być aktualizowane w regularnych odstępach czasu, nie rzadziej niż raz na miesiąc;
  3. b) jest podpisany przez kierownika przedsiębiorstwa transportowego lub osobę upoważnioną do reprezentowania go;
  4. c) jest przechowywany przez przedsiębiorstwo transportowe przez rok po upływie objętego nim okresu. Przedsiębiorstwo transportowe doręcza wyciągi z planu pracy zainteresowanym kierowcom na ich żądanie; oraz
  5. d) jest okazywany i przekazywany na żądanie upoważnionego funkcjonariusza służb kontrolnych.

Uregulowania określonego w omawianym unormowaniu nie można w pełni zrozumieć bez znajomości uregulowania wynikającego z artykułu 3 rozporządzenia 3821/85 EWG. Stanowi ono w ust. 1, że: „Urządzenie rejestrujące jest instalowane i użytkowane w tych pojazdach zarejestrowanych w Państwie Członkowskim, które są wykorzystywane do przewozu drogowego osób lub rzeczy, z wyłączeniem pojazdów, o których mowa w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006. Pojazdy o których mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz pojazdy, które wyłączono z zakresu stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 3820/85, ale które nie są już wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006, muszą spełniać ten wymóg do dnia 31 grudnia 2007 r”.

Powyższe uregulowanie posiadało praktyczny wydźwięk w polskich źródłach prawa pracy w zakresie realizacji transportu osób na liniach regularnych powyżej 50 km. Warto pamiętać, że do 31 grudnia 2007 roku każdy z kierowców wykonujący przewóz osób pojazdem, który nie był wyposażony w tachograf (na linii regularnej powyżej 50 km) zobowiązany był posiadać w pojeździe w trakcie wykonywania pracy – wyciąg z planu pracy oraz kopię rozkładu jazdy. Należy zauważyć, że występuje istotna różnica pomiędzy uregulowaniami odnoszącymi się do linii do i powyżej 50 km (w regularnym przewozie osób). W tym pierwszym przypadku (do 50 km) „rozkład czasu pracy kierowcy” powinien znajdować się w przedsiębiorstwie (a nie w kabinie wraz z kierowcą). Natomiast w przypadku transportu osób na liniach regularnych powyżej 50 km wyciąg z „planu pracy” musiał przy sobie posiadać kierowca.

Interesujące jest, że „plan pracy musiał dokumentować co najmniej ostatnie 28 dni, a nie tak jak jest to uregulowane w odniesieniu do kierowców dokumentujących aktywność za pomocą tachografu na okres 1 (bieżący dzień) + 28 poprzednich dni. Plan pracy musiał być aktualizowany co najmniej raz w miesiącu, tymczasem „rozkład czasu pracy” (na liniach regularnych) po ostatniej nowelizacji może być aktualizowany z góry na dwa tygodnie, choć należy zaznaczyć, że pierwotnie także uregulowania prawne nakazywały wykonywać „rozkłady czasu pracy” z góry na miesiąc.

Plan pracy musiał zawierać:

  • nazwisko kierowcy,
  • miejsce bazy pojazdu,
  • ustalony z góry harmonogram różnych okresów prowadzenia pojazdu, innej pracy, przerw i dyspozycyjności.

Natomiast „rozkład czasu pracy” musi aktualnie zawierać:

  • imię i nazwisko kierowcy,
  • miejsce bazy pojazdu, który kierowca ma prowadzić,
  • ustalony harmonogram okresów pracy kierowcy obejmujących okresy prowadzenia pojazdu, wykonywania innej pracy, przerw i pozostawania w dyspozycji oraz dni wolne.

Plan pracy powinien być podpisany przez właściciela/kierownika przedsiębiorstwa transportowego lub osobę upoważnioną do reprezentowania.

Podobnie uregulowano tę kwestię w odniesieniu do „rozkładu czasu pracy” kierowcy, który ustala i podpisuje pracodawca lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje przewozy.

Plany pracy powinny być przechowywane przez przedsiębiorcę przez okres jednego roku po upływie czasu, na jaki zostały przygotowane. Upoważniony funkcjonariusz służb kontrolnych może żądać okazania i przekazania planu pracy.

Nieco inaczej ta sama kwestia została uregulowana w odniesieniu do „rozkładu czasu pracy kierowcy”, a mianowicie od 01.01.2012 roku na mocy ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym i niektórych innych ustaw, z 16 września 2011 roku, (Dz.U. Nr 244). Nowelizacją, po raz pierwszy w historii polskiego prawa transportowego wprowadzono (w zał. nr 3 do ustawy) sankcję finansową za brak rozkładów czasu pracy kierowców, jednak – co zaskakujące brak jest wyraźnej delegacji ustawowej do obowiązku przechowywania przedmiotowego harmonogramu.

Mariusz Miąsko

Prezes Kancelarii Prawnej Viggen sp.j.